Kumvetsetsa Postpartum Depression

Kulandira khanda latsopano padziko lapansi ndi chochitika chosangalatsa kwa makolo. Chochitika ichi ndi chiyambi cha zochitika zambiri zatsopano ndi zochitika zosintha moyo. Komabe, pali amayi ambiri omwe amakumana ndi zovuta ndi kusinthasintha kwamaganizo mwamsanga mwana atabadwa. Izi zimatchedwa "postpartum depression". Ndikofunikira kuti amayi ndi abambo amvetsetse mtundu wamba wamba wamtunduwu. Pano, muphunzira za vuto la postpartum, zizindikiro ndi zizindikiro zomwe zimagwirizanitsidwa ndi matendawa, ndi zina.

Kupsinjika kwa Postpartum nthawi zambiri kumagawidwa m'magulu atatu osiyanasiyana. Maguluwa amachokera ku ofatsa mpaka ovuta. Mtundu woyamba wa postpartum depression umangotchulidwa kuti "baby blues". Kaŵirikaŵiri, m’masiku oŵerengeka chabe, mayi angayambe kukhala ndi malingaliro osiyanasiyana amene angaoneke amphamvu kuposa amene anakhalapo nawo m’mbuyomo. Matenda amtunduwu amadziwika kuti amatha kwa milungu ingapo mwana atabadwa.

Matendawa amawonedwa ngati abwinobwino chifukwa ndi zotsatira za kusinthasintha kwa mahomoni. Amayi ndi abambo omwe angakhale otsimikiza kuti kuvutika maganizo kwa mwana si chizindikiro cha matenda a maganizo. Ndiponso, pamene kuli kwakuti malingaliro a kupsinjika maganizo ndi kuipidwa angakhale osamasuka kwa makolo, sikudzadodometsa mphamvu ya amayi yodzisamalira bwino mwana wake. Ndi gawo chabe lomwe lidzadutsa pamene mahomoni akuyambiranso momwe amapangidwira m'thupi.

Gulu lachiwiri la postpartum depression mwa amayi obadwa kumene ndi lovuta kwambiri. Sikuti mkazi aliyense amene wabereka mwana angakumane ndi vuto limeneli. Komabe, pali ochepa omwe angatero. Mkazi akakumana ndi malingaliro awa, zitha kukhala zovuta kudzisamalira bwino komanso kusamalira mwana watsopano. Komabe, ngati mtundu wa kuvutika maganizo umenewu ukuchitidwa m’njira yoyenera ndi kuchiritsidwa, ukhoza kutha msanga. Vuto lokhalo ndiloti makolo ambiri safuna chithandizo chamtundu woterewu wamavuto nthawi yomweyo.

Pali zizindikiro zambiri zodziwika bwino zomwe zimagwirizanitsidwa ndi gawo lachiwiri la kupsinjika kwa postpartum, kapena "nonpsychotic" kupsinjika. Iwo ali motere:

• Mayiyo angamve kuti akuvutika maganizo kwambiri, komabe sangathe kudziwa chifukwa chake izi zikuchitika.
• Pakhoza kukhala nthaŵi zina pamene mayi amalephera kumvetsera bwino.
• Pakhoza kukhala kuponderezedwa m'chilakolako, kapena chachikazi chikhoza kudya mopitirira muyeso pankhani ya kudya.
• Kutopa kungakhale chizindikiro chofala ndi mtundu uwu wa postpartum depression. Kusokonezeka kwa tulo, monga kuvutika kugona ndi kugona kungakhalenso kofala.
• Azimayi ambiri amaona kuti sasangalala ndi zinthu zimene poyamba ankasangalala nazo.
• Pali amayi ena amene amadziona ngati alibe luso pa kulera, kapena nthawi zonse amada nkhawa ndi mbali zosiyanasiyana za thanzi la mwana wawo watsopano.
• Amayi ena amene amavutika maganizo ngati ali ndi pakati angaganize zodzipha. Nthawi zina, mkazi akhoza kukhala ndi malingaliro omwe akufuna kuvulaza mwana. Komabe, pafupifupi 100% ya milandu, amayi sadzachitapo kanthu pamalingaliro awa mwanjira ina iliyonse.

Ndikofunika kuti amayi ndi abambo adziwe mtundu wachiwiri wa postpartum depression. Ziyenera kumveka kuti mzimayi yemwe amamvetsetsa kuchokera kwa achibale ake ndi abwenzi, thandizo ndi thandizo kuchokera kwa anthu awa, komanso kupsinjika pang'ono momwe angathere nthawi zambiri amachira kupsinjika kwamtunduwu mwachangu komanso bwino.

Mtundu wachitatu wa kuvutika maganizo pambuyo pobereka nthawi zambiri umakhala wovuta kwambiri ndipo ndithudi ndi wovuta kwambiri. Ndikofunika kuti amayi ndi abambo amvetsetse kuti mtundu uwu wa kuvutika maganizo pambuyo pa mimba umafuna chithandizo chamankhwala. Ngakhale kuti mtundu uwu wa kuvutika maganizo ndi wosowa kwambiri, ukhoza kuchitika. Monga kholo, muyenera kuphunzira kuzindikira zizindikiro zamtunduwu kuti mudziwe nthawi yoti mupeze chithandizo. Pano, mudzapeza zizindikiro zomwe nthawi zambiri zimagwirizanitsidwa ndi mtundu uwu wa postpartum depression:

• Kuyerekezera zinthu m'maganizo ndi kumva kungakhale ndi mayi yemwe ali ndi vuto la psychosis.
• Mkaziyo angayambe kukumana ndi zonyenga, kapena zikhulupiriro zabodza zambiri.
• Anthu omwe ali ndi vuto la kupsinjika maganizo, monga mitundu yosiyanasiyana ya psychosis kapena bipolar disorder, akhoza kuvutika maganizo ngati ali ndi pakati.
• Kusinthasintha kwamalingaliro ndi kukwiya kosiyanasiyana ndizofala kwambiri ndi mtundu uwu wa kupsinjika maganizo pambuyo pobereka.
• Amayi ambiri amatha kukhala ndi malingaliro ovulaza mwana wawo watsopano, kapena ana ena, ndipo amatha kuyesa kuchitapo kanthu pamalingaliro awa.

Ngati munthu akuvutika maganizo pambuyo pobereka, pali njira zambiri zochiritsira zomwe mungatsatire. Izi zikuphatikiza, koma sizimangokhala:

• Magawo amunthu payekha komanso gulu lothandizira kuthana ndi zizindikiro ndi zosowa zamaganizidwe.
• Kugawana nkhaniyi ndi abwenzi ndi achibale kuti athe kukhala ochirikiza panthawiyi.
• Pali mitundu yambiri yamankhwala omwe angaperekedwe kuti athetse kupsinjika maganizo komanso zizindikiro zosiyanasiyana zomwe zimagwirizanitsidwa ndi kuvutika maganizo.

Ngati ndinu kholo, kapena mwatsala pang'ono kukhala kholo, ndikofunikira kuwonetsetsa kuti mukumvetsetsa kupsinjika kwa postpartum ndi zizindikiro zonse zomwe zimakhudzana ndi vutoli. Ngakhale ndi nkhani yodziwika bwino, ndikofunikira kumvetsetsa kuti nthawi zambiri imakhala yosamvetsetseka. Mukaphunzira zambiri za mtundu uwu wa kuvutika maganizo komwe kumachitika pambuyo pa mimba, njira yochira idzakhala yopambana ngati ikuchitika. Kumbukirani nthawi zonse kukaonana ndi dokotala woyenerera. Nkhaniyi sinapangidwe kuti ifotokoze kapena kulangiza mankhwala enaake.